دادخواست استرداد جهیزیه – شرایط و راه های پس گرفتن جهیزیه

دعوای استرداد جهیزیه – چگونه جهیزیه خود را پس بگیریم | وکیل جهیزیه

 اگر شما هم با موضوع استرداد جهیزیه درگیر هستید و سوالاتی از قبیل « پرونده استرداد جهیزیه چگونه تشکیل می شود؟ یا نحوه رسیدگی به دعوای استرداد جهیزیه به چه صورتی است؟ » را دارید پیشنهاد می‌کنم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا از طرح دعوای استراداد جهیزیه در رویه دادگاه ها و هزینه اجراییه استرداد جهیزیه به طور کامل مطلع شوید.

روند رسیدگی دادگاه به پرونده استرداد جهیزیه

در دعوای استرداد جهیزیه در رویه دادگاه ها این گونه است که قبل از هر چیزی احتیاج به اینکه زن ثابت کند که وسائل را برده و به منزل شوهر خود تحویل داده است .

وسائل باقی است را دارد و باید از طریق ادله اثبات دعوا حق آن ثابت شود.

اگر زن لیست سیاهه نداشته باشد می تواند از طریق فاکتور اجناس خریداری شده و شهادت شهود نسبت به خود احقاق حق کند.

در هر صورتی اگر زن بخواهد در جهیزیه خود دخل و تصرف کند و شوهر مانع این کار شود زن می تواند در خواست اظهارنامه دهد و به همسر خود اعلام کند. در صورتی که شوهر از خارج کردن جهیزیه جلوگیری کند زن می تواند به دادگاه مراجعه کند.

برای اینکه بخوای مشاوره حقوقی حضوری رایگان در شهر خودت داشته باشی اینجا کلیک کن.

 در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی  تهیه وسائل زندگی از مواردی است که جزء نفقه به حساب می آید و تهیه آن بر عهده ی شوهر است.

ولی طبق یک سنت الزام آور در خانواده ها در حد توانایی خود تا جایی که بتوانند وسائل مورد نیاز و شاید بیشتر را ، برای شروع زندگی دخترشان فراهم می کنند.

فراهم کردن جهیزیه توسط دختر و بردن آن به منزل شوهر به معنای این که شوهر مالک وسائل می شود نیست و فقط در حکم امین می باشد و دختر مالک جهیزیه است و شوهر فقط می تواند از آن ها استفاده کند و نفع ببرد.

با این وجود زوجه می تواند در هر زمانی که خواست جهیزیه خود را طلب کند و هر اقدامی نسبت به اموال خود انجام دهد. ( مثل ببخشد ،  استرداد جهیزیه مطرح شد می توان به این ماده اشاره کرد در این ماده آمده است که :

از اموال منقولی که در محل زندگی مشترک زوجین وجود دارد آنچه که معمولا مورد استفاده زن می شود متعلق به زن است  و آنچه مورد استفاده مرد قرار می گیرد به مرد تعلق دارد و بقیه با توجه به مقررات این قانون مشترک محسوب می شود ، مگر اینکه خلافش ثابت شود.

دعوای استرداد جهیزیه در صلاحیت کجاست؟

با توجه به این که استرداد جهیزیه از امور مالی هستن، با‌توجه به میزان دادخواست در صلاحیت شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده می باشد. در صورتی که مبلغ زیر ۲۰ میلیون تومان باشد، در صلاحیت شورای حل اختلاف هستش و اگر بیشتر از مبلغ ۲۰ میلیون باشد در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد.

استرداد جهیزیه با سیاهه

لیست سیاهه در واقع همان صورت برداری از اجناس جهیزیه است و گویای لوازم و اقلامی است که زوجه

 به عنوان جهیزیه به منزل زوج آورده است. در صورت داشتن سیاهه جهیزیه، به راحتی می توان حکم استرداد جهیزیه را گرفت و مشکلی از نظر حقوقی وجود ندارد.

در صورت عدم نبود سیاهه چگونه جهیزیه را پس بگیریم؟

در صورت نبود سیاهه جهیزیه، شما باید از راه های دیگر اقدام به استرداد جهیریه کنید. مثلاً اگر اجناس دارای فاکتور خرید معتبر به نام زوجه یا خانواده او باشند، ارائه گردد. در صورت فقدان سیاهه و فاکتور خرید معمولاً شهادت شهود، بعنوان راهکاری برای کشف حقیقت پیشنهاد می شود. دراین حالت زوجه باید استشهادیه ای را شامل لیست اقلام جهیزیه برای استرداد جهیزیه تنظیم نماید که به امضای چند تن از اقوام، دوستان و آشنایان برسد و قاضی با استماع شهادت شهود علم به مالکیت زوجه بر اموال جهیزیه پیدا کند.

نمونه دادخواست استرداد جهیزیه بدون لیست سیاهه

نمونه دادخواست استرداد جهیزیه به شورای حل اختلاف

اینجانب به موجب کپی مصدق عقدنامه شماره … مورخ … دفترخانه شماره … شهرستان … با خوانده عقد ازدواج دائم منعقد کرده ام. در طول زندگی مشترک با توجه به اختلافات متعددی که بوجود آمد اینجانب با خوانده به موجب طلاقنامه شماره … مورخ … شهرستان … از یکدیگر جدا شدیم. در ابتدای ازدواج لیست سیاهه جهیزیه تهیه کردیم که نشان می دهد جهیزیه متعلق به بنده است و این لیست پیوست شده است. با وجود مراجعات بسیار اینجانب و همچنین ارسال اظهارنامه به شماره … مورخ … خوانده از استرداد جهیزیه خودداری می کنند. لذا در ابتدا برای جلوگیری از تضییع خواسته با استناد به مواد ۱۰۸ الی ۱۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی صدور قرار تامین عین خواسته را تقاضا دارم. همچنین با استناد به مدارک ضمیمه شده و مواد ۶۱۹ و ۶۲۰ قانون مدنی و ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی صدور حکم به محکومیت خوانده به استرداد جهیزیه و قرار تامین خواسته به انضمام کلیه خسارات قانونی و هزینه های دادرسی را استدعا دارم.

بردن جهیزیه بدون اجازه شوهر

به صورت کلی بردن جهیزیه از خانه شوهر مشکلی از نظر حقوقی ایجاد نمی کند. چرا که جهیزیه جز ملک همسر بوده و زوجه میتواند هر دخل و تصرفی در اموال خود بکند. اما نکته ای که در اینجا اهمیت دارد این است که زوجه باید اثبات کند که اموال جز جهیزیه و اموال خودش می باشد.

اگر مرد بدون اجازه زن جهیزیه را پس بگیرد تکلیف چیست؟

مشخص شدش که بعد از اثبات مالکیت جهیزیه توسط همسر، گرفتن اموال زن بدون اجازه آن، کاری خلاف قانون و زن میتواند استرداد جهیزیه با مرد را بدهد.

مراحل استرداد جهیزیه | مراحل پس گرفتن جهیزیه

بعد از درخواست استرداد جهیزیه به شورای حل اختلاف و یا دادگاه بر حسب مورد، دادگاه تشکیل جلسه میدهد. در جلسه دادگاه زوجه باید اثبات مالکیت نسبت به جهیزیه بکند که طرق اثبات آن از طریق سیاهه  یا از طریق فاکتور فروش و … می باشد  و سپس دادگاه حکم به استرداد جهیزیه می کند. در غیر این صورت دادگاه حکم به استرداد جهیزیه نمی دهد.

مدارک لازم برای دعوی استرداد جهیزیه

نحوه دادخواست استرداد جهیزیه و مدارک برای طرح دعوای استرداد جهیزیه شامل:

۱- اسناد و مدارک مبنی بر وجود رابطه زوجیت یا انقطاع آن ( سند نکاح یا سند طلاق)

۲- اسناد و مدارک مبنی بر تحویل و یا آورده شدن اموال و جهیزیه به زندگی مشترک

۳- اسناد ومدارک مبنی بر تعدی و تفریط جهیزیه از جمله: (معاینه محل و شهادت شهود)

روند رسیدگی دادگاه به پرونده استرداد جهیزیه

بعد از دادخواست استرداد جهیزیه توسط زوجه از طریف مراجعه به دفتر خدمات قضایی، دادگاه جلسه‌ای را برای رسیدگی تعیین کرده و پس از شنیدن اظهارات طرفین، چنانچه ادعای زن مورد قبول شوهر واقع شد، شوهر را ملزم به استرداد این اموال می کند. در غیر این صورت، قرار استماع شهادت شهود صادر می‌شود و در وقت معین افرادی که ذیل استشهاد را امضا کرده‌اند، به دادگاه مراجعه و مشاهدات خود را بیان می کنند. در صورتی که این اظهارات، مقبول واقع شود حکم به استرداد جهیزیه صادر خواهد شد و چنانچه زوج از اجرای حکم دادگاه امتناع کرد، از طریق اجرای احکام دادگستری نسبت به استرداد جهیزیه اقدام خواهد شد

روش های قانونی استرداد جهیزیه

استرداد جهیزیه به دو روش با سیاهه جهیزیه یا بدون سیاهه می باشد، روش استرداد جهیزیه با سیاهه یکی از راحت ترین موارد استرداد جهیزیه می باشد ولی بدون سیاهه ابتدا زوجه باید اثبات مالکیت مثل فاکتور خرید و … را بکند و سپس درخواست استرداد جهیزیه بدهد.

هزینه و مدت زمان استرداد جهیزیه

مدت زمان استرداد جهیزیه نیز کاملا بستگی به توانایی وکیل شما دارد که چقدر توانایی در اجرای اینگونه پرونده ها دارد. از نظر هزینه هم باید گفتش که

دعوی استرداد جهیزیه یک دعوی مالی می باشد که تعیین این امر برای مشخص کردن مقدار هزینه دادرسی اهمیت دارد.

طبق جدول تعرفه خدمات قضایی هزینه دادرسی دعاوی مالی به شرح زیر است:

• هزینه دادرسی در دادگاه بدوی و ابتدایی، دعاوی تا دویست میلیون ریال: ۲/۵درصد ارزش خواسته
• هزینه دادرسی در مرحله بدوی زائد بر دویست میلیون ریال:۳/۵ درصد ارزش خواسته
• هزینه دادرسی در مرحله تجدید نظر و دادخواهی، صرف نظر از مبلغ آن: ۴/۵ درصد ارزش خواسته
• هزینه دادرسی در صورتی که قیمت خواسته موقع تقدیم دادخواست معلوم نباشد:یک میلیون و پانصد

هزینه استرداد جهیزیه با کیست

هزینه استرداد جهیزیه بر عهده ی زوجه می باشد. و باید تمامی هزینه دادرسی را پرداخت کند. گرچه در دادخواست خود، زوجه می تواند درخواست هزینه های دادرسی از زوج را طلب کند.

هزینه جهیزیه به نرخ الان حساب می شود یا نه؟

بعد از اثبات جهیزیه توسط زوجه به روش های فوق، اگر مثل و عین جهیزیه باقی مانده باشد که زوج باید آن را برگرداند.
ولی اگر عین یا مثل آن از بین رفته باشد و یا این که خراب شده باشد، در اینجا زوج اگر افراط و یا تفریط در استفاده از وسایل کرده باشد. باید عین آن را برای زوجه بگیرد و به آن مسترد کند و اگر مثل آن موجود نباشد، باید قیمت آن را بدهد.
ولی در صورتی که افراط و تفریطی توسط زوج نشده باشد و در عین حال وسائل خراب و یا قابل استفاده نباشد. زوج ضامن هیچ گونه خساراتی نیست و زوجه حق مطالبه آن را ندارد.

مشاوره حقوقی استرداد جهیزیه

سامانه وکیل نوین سامانه آموزش مسایل حقوقی و معرفی وکیل متخصص به هموطنان عزیز در سراسر کشور می باشد. بدین نحوه که متقاضیان ابتدا با تکمیل فرم درخواست وکیل متناسب با موضوع انتخابی، اطلاعات وکیل به محض تکمیل فرم برای ایشان ارسال میگردد. پس از ارسال اطلاعات، وکیل به تلفن همراه شما تماس و ۵ دقیقه مشاوره تلفنی صورت می پذیرد.

اعتراض به حکم استرداد جهیزیه

زوج می تواند اعتراض به حکم استرداد جهیزیه بدهد. از جمله دلایل اعتراض می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ثبت لوازم تهیه شده توسط زوج در طول زندگی در لیست جهیزیه
• ذکر لوازم جایگزین تهیه شده توسط زوج به جای اقلام جهیزیه خراب یا مستهلک شده در لیست جهیزیه

در این شرایط ، اعتراض به حکم استرداد جهیزیه از طرف زوج امکان پذیر است .در صورتی که زوج فاکتور خرید این وسایل را داشته باشد ، می تواند در مهلت مقرر برای تجدید نظر خواهی یعنی ظرف مدت بیست روز به حکم استرداد جهیزیه به نفع خانم اعتراض نماید . علاوه بر این ، استناد به شهادت شهود نیز ممکن است راهگشا باشد .

در صورتی که جهیزیه خسارت دیده باشد تکلیف چیست؟

در صورتی که زوجه بتواند اثبات کند که با افراط و یا تفریط زوج، خسارات به جهیزیه وارد شده است، زوج ضامن است و بایدخسارات وارده را پرداخت کند. در غیر این صورت زوج ضامن خسارات وارده بر جهیزیه نیستش.

امتناع زوج از استرداد جهیزیه | عدم استرداد جهیزیه

در صورتی که زوج از استرداد جهیزیه امتناع کند، این استنکاف و خودداری، ممانعت از حق مالکانه زوجه محسوب می‌شود و زوجه می‌تواند این موضوع را از طریق دادگاه پیگیری کند و حق و حقوق خود را بگیرد.

آیا قبل از طلاق جهیزیه را می توان پس گرفت؟

بله به صورت کلی، استرداد جهیزیه قبل از طلاق هم امکان پذیر است ولی معمولا این گونه دعاوی بعد از طلاق صورت میگیرد.

نمونه دادخواست استراداد جهیزیه | نمونه صورتجلسه استرداد جهیزیه

برای نمونه به يکی دادخواست های موکلانم اشاره می کنم

خواهان : سودابه …… نام پدر : اکبر  شغل : خانه دار   محل اقامت : اردبيل،ميدان پليس …

خوانده : منوچهر …… نام پدر : اصغر   شغل :کارمند  محل اقامت :اردبيل، خيبان دانش …

تعیین خواسته :

1- استرداد جهیزیه مقوم به 50/000/000 ریال

2- دستور موقت

3- کلیه خسارات و هزینه های دادرسی

دلایل و منضمات :

1- کپی مصدق عقدنامه

2- لیست جهیزیه و فاکتورهای فروش

3- وکالتنامه

شرح دادخواست استرداد جهیزیه

ریاست محترم شورای حل اختلاف اردبيل

با سلام

احتراماً به استحضار عالی می رساند به موجب تصویر عقدنامه پیوست، جهیزیه  و اثاث شخصی موکل بعد از ازدواج طبق رسوم و رویه عرفی به منزل مشترک یرده شده و اینک نیز در منزل تحت تصرف خوانده باقی مانده و ایشان حاضر نیست به طور مسالمت آمیز آنها را مسترد نماید.لذا مستنداً به ماده 98 قانون آیین دادرسی مدنی صدور حکم به محکومیت خوانده به استرداد جهیزیه طبق لیست پیوست به انضمام کلیه خسارات و هزینه های دادرسی مورد استدعاست، ضمناً با توجه به ایننکه خواسته در معرض تضییع می باشد به استناد ماده 310 قانون آیین دادرسی مدنی بدواً صدور دستور موقت و اجرای قبل از ابلاغ آن به استناد قانون آیین دادرسی مدنی مورد استدعاست.

با تشکر و تجدید احترام

دفاع در دعوای استرداد جهیزیه

دادگاه یک جلسه ای برای رسیدگی تعیین می کند و اظهارات طرفین را می شنود در صورتی که ادعایی که زن کرده است، مورد قبول شوهر باشد شوهر باید این اموال را برگرداند.

ولی اگر شوهر این ادعا را قبول نکرد قرار استماع شهادت شهود یعنی قاضی قراری صادر می کند که شهادت دادن شاهد ها را بشنود. این شهود همان افرادی که زیر استشهادنامه را امضا کرده اند می باشند.

که باید به دادگاه مراجعه کنند. و آنچه مشاهده کرده اند را بیان کنند اگر این اظهارات قبول شود حکم استردادجهیزیه صادر می شود .

اگر مرد از اجرای حکم دادگاه خودداری کند از طریق اجرای احکام دادگستری نسبت به استردادجهیزیه اقدام خواهد شد.

نکات

+ دعوای استرداد جهیزیه علاوه بر شرایط عمومی یکسری شرایط خصوصی هم بایستی داشته باشد :

الف ) تسلیم مال موضوع دعوا به زوج

ب ) باقی بودن جهیزیه

ج ) مالکیت زوجه ( خواهان )

د ) تصرف گیرنده ( زوج )

+ آن چیزی که بیشتر اهمیت دارد باقی بودن عین جهیزیه می باشد.

+ در حقیقت برای اینکه خواهان یا زوجه در دعوایی که طرح کرده است قرار رد دعوا یا به بی حقی محکوم نشود . 

باید بقاء عین جهیزیه را برای زوج ( مرد ) ثابت کند.

+ معنی استرداد وا پس گرفتن یا بازستاندن است :و دادگاه بایستی در همان قالب خواسته ای که طرح شده است رسیدگی کند و حکم صادر کند.

+ اولین مسئولیتی که شخص دارد بازگرداندن آن عین یا مال می باشد ولی اگر عین یا مال تلف شده باشد .

مسئول پرداخت بدل آن چه مثل آن موجود باشد چه نباشد قیمت آن را پرداخت کند.

+ دعوای استرداد جهیزیه یک دعوای عینی است تا زمانی که عین مال وجود داشته باشدباید عین آن را برگرداند نه قیمت آن را .

+ اگر فرد به جای دعوای استردادجهیزیه دعوای مطالبه مبلغ را طرح کند باعث تغییر نوع دعوا شده است . که در این صورت زوجه باید ابتدا ارکان اختصاصی دعوای استردادجهیزیه را ثابت کند و بعد از آن تلف را اثبات کند ، و با رعایت شرایطی قیمت آن را طلب کند.

+ منظور از قیمت ، قیمتی که در زمان عقد توافق کرده اند نیست : بلکه قیمت زمانی تلف اموال که زوج مسئول آن است را باید پرداخت کند.

+ چون استفاده از جهیزیه باعث کاهش قیمت آن می شود زوجه نمی تواند نسبت به این کاهش و استهلاک نمی تواند چیزی مطالبه کند .مگر اینکه زوج در فرسودگی و تلف جهیزیه بعد از طلاق مقصر باشد.

استردادجهیزیه در قانون مدنی

+ طبق رویه قضایی جهیزیه جزء دارایی زن محسوب می شود و زن به مرد مجاناً اجازه استفاده از آن را داده است . زوجه تا زمانی که عین جهیزیه وجود داشته باشد می تواند تقاضای گرفتن عین آن را بکند. و در صورت تلف شدن آن قیمت آن را مطالبه کند. ( ماده ۱۱۱۸ ، ۶۱۲ الی ۶۱۵ قانون مدنی )

+ در صورتی که زوجه یا مرد را محکوم کند در مرحله تجدیدنظر یا هنگام اجرای حکم :

طبق ماده ۳۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۳۹ قانون اجرای احکام مدنی قیمت آن را بگیرد.

ارکان دعوای استرداد جهیزیه

الف ) جهیزیه آوردن از سمت زوجه در هنگام شروع زندگی مشترک

ب ) باقی بودن جهیزیه :

در صورتی که جهیزیه به صورت عینی وجود نداشته باشد : طبق ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه بدون ورود در ماهیت امر قرار استماع دعوا صادر می کند.

ج ) در صورتی که زوج جهیزیه را تصرف کند :

اگر جهیزیه در تصرف زوج نباشد در صورتی که به دعوا توجه نشود برابر بند ۴ ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوا صادر می شود.