در چه صورتی سرقت تعزیری نمی باشد ؟

در چه صورتی سرقت تعزیری نمی باشد ؟

جرم سرقت

سرقت : یکی از مهمترین جرائم علیه اموال و مالکیت اشخاص سرقت می باشد .

طبق قانون مصوب ۱۳۹۲ ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی : ربودن مال متعلق به غیر ( متعلق به دیگری ) سرقت است.

سرقت سه عنصر اصلی دارد :

عنصر مادی : ربودن در جرم سرقت یعنی جا به جا کردن و برداشتن آن مال و به صورت پنهانی ربایش را انجام دادن می باشد. در این صورت که سارق بدون اینکه مالک مال یا به صورت پنهانی و مخفیانه به بردن مال دیگری اقدام کند.

عنصر معنوی : همان قصدی است که فرد برای انجام دادن جرم دارد که علاوه بر اینکه بخواهد به صورت عام سوء نیت داشته باشد به صورت خاص هم سوء نیت داشته باشد .از مواردی که در سرقت اهمیت دارد اینکه سارق قصد مجرمانه داشته باشد و نسبت به مالی که می رباید آگاهی داشته باشد که مال غیر ( دیگری ) است با این وجود جرم سرقت ، عمومی است که با سوء نیت محقق می شود

عنصر قانونی : قانونگذار طبق اینکه موضوعی را جرم بداند تا بتواند مرتکب را مجازات کند و در صورت نبود عنصر قانونی نمی توان مرتکب را مجرم دانست و مجازات کرد. بنابراین عنصر قانونی مهمترین رکن قانون مجازات اسلامی است.

موضوع سرقت :

موضوعی است که عمل ربودن یا ربایش نسبت به مالی صورت می گیرد که قانون از آن حمایت کرده است. طبق نظر قانونگذار سرقت شرایطی را مد نظر قرار داده است:

مال یا شیئ مال مسروقه باشدمال مورد نظر مادی باشدو قابلیت جا به جایی داشته باشد و بشود آن مال را تصرف کرد ،مال مسروقه منقول باشد در زمانی که مال را سرقت می کند مال به کس دیگری تعلق داشته باشد و سارق مال را درتصرف خود دربیاورد.

انواع سرقت :

براساس مجازات و ماهیت آن سرقت به اقسام مختلفی تقسیم می شود :

سرقت حدی :

در تعریف سرقت قانون مجازات ماده ۱۹۷ آمده است : مال دیگری را بصورت مخفیانه و پنهانی سرقت کرده است. سرقت حدی به دو شکل است :

الف) سرقت با شرایط خاص

ب ) راهزنی

سرقتی که شرایط خاص دارد : در این نوع از سرقت باید بصورت پنهانی و مخفی باشد. این نوع از سرقت باید به گونه ای صورت بگیرد که صاحب مال نسبت به ربایش مال متوجه نشود بنابراین اگر سرقت با اطلاع صاحب اصلی مال صورت بگیرد مستوجب حد نیست چه در صورتی که مخفیانه باشد ، صورت می گیرد.

از شروط دیگر آن خارج کردن مال از محل همراه با اینکه با شکستن پناهگاه همراه باشد که توسط خود سارق یا با همکاری فرد دیگری صورت گرفته باشد. چون مال در محل مناسبی نگهداری می شود و از ویژگی های آن این است که بدون شکستن حریم و از بین بردن نمی توان به مال مورد نظر دسترسی پیدا کرد.

اگر سرقت در سالی که قحطی وجود دارد صورت بگیرد موجب حد واقع نمی شود منظور از قحطی نبودن ارزاق عمومی در سالی که جرم سرقت صورت می گیرد. اگر فرد از روی اینکه خودش و خانواده اش احتیاج و نیاز داشته باشند دست به سرقت بزند سرقت او موجب حد نمی باشد.

راهزنی :

طبق ماده ۲۸۱ قانون مجازات اسلامی = راهزنان ، سارقان ، قاچاقچیان در صورتی که سلاح داشته باشد و امنیت مردم و راه ها را از بین ببرند محاربند.

با این تعریف راهزنی یعنی گرفتن اموال مسافران و عابران در راه ها و خیابان ها به صورتی که افراد غافلگیرشوند و به آن ها بصورت مسلحانه هجوم برده شود گفته می شود.

سرقت های تعزیری :

سرقت های تعزیری شامل سارقانی می شود که شرایط حد را نداشته باشند با این وجود قاضی یا حاکم آن را تعزیر می کند . بنابراین همه سرقت ها تعزیری است مگر اینکه حد بودن آن ثابت شود. چون سرقت تعزیری به جز قواعد عمومی شرط دیگری ندارد.

مجازات سرقت تعزیری : سه نوع سرقت تعزیری داریم :

سرقت ساده

سرقت مخل نظم

سرقت مشدد

سرقت ساده :

سرقتی است که هیچ کدام از شرایط سرقت حدی و مشدد را ندارد و از ارکان و شرایط عمومی برخوردار است . البته اگر براساس ساده و مشدد بودن سرقت مجازات را مد نظر قرار دهیم .

ماده ۶۶۵ قانون مجازات اسلامی : کمترین مجازات را سرقت ساده دارد.

سرقت مخل نظم :

در ماده ۲۷۶ قانون مجازات اسلامی آمده است سرقت مخل نظم یک نوع سرقت تعزیری است سرقتی که شرایط اجرای حد را ندارد و در نظم موجب اخلال می شود و ترس ایجاد می کند و مرتکب یا دیگران را می ترساند، در صورتی هم که شاکی نداشته باشد یا حتی گذشت کرده باشد از یک تا پنج سال حبس تعزیری دارد.

سرقت مشدد :

هر سرقتی که مجازاتش نسبت به سرقت ساده بیشتر باشد و شامل عوامل تشدید مجازات باشد و شرایط آن در قانون پیش بینی شده باشد.

تنها عواملی که در قانون آمده است می توان باعث تشدید مجازات سرقت دانست که در مواد ۶۵۱ تا ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی آمده است.که عبارت است از سرقت در شب ، تعدد سارقان ، سرقت مسلحانه ، از دیوار بالا رفتن ، شکستن حرز ( محل ) ، از لباس مستخدم دولت استفاده کردن ، خود را به جای مامور دولتی جا زدن ، از کلید ساختگی استفاده کردن ، از محل مسکونی سرقت کردن ، سرقتی که با آزار یا تهدید همراه باشد ، از محل های عمومی سرقت کردن ، مستخدم ، شاگرد و کارگر سارق بودن، نسبت به شغل مورد نظر سرقت کردن، کیف زنی یا جیب بری و همانند این موارد، سرقت در مناطق بحرانی ، آب ، گاز ، برق ، تلفن را سرقت کردن.