نشر اکاذیب در فضای مجازی

  نشر اکاذیب در فضای مجازی

با مدرنیته شدن و وجود اینترنت و فضای مجازی به عنوان یکی از ارکان زندگی انسان ها بعضی از جرایم نیز در این حوزه رخ می دهند.

از دیگر جرایم رایانه ای نشر اکاذیب در فضای مجازی است.

معمولا نشر اکاذیب و تشویش اذهان عموم در کنار هم قرار می گیرند. رسانه های اجتماعی مانند تلگرام و اینستاگرام و وب سایت ها و وبلاگ ها بیش از پیش به این جرم دامن می زنند و اخبار دروغین در خصوص افراد مشهور و مقامات دولتی انتشار  می کنند.

تشویش اذهان عموم به چه معنی است؟

تشویش به معنای به ریختن و ایجاد نا به سامانی است.

منظور از تشویش اذهان عموم صحبت و یا گفتار و یا نوشتاری است که باعث شود تفکر و عقاید مردم نسبت به شخص یا اشخاصی تغییر کند و مسبب نگرانی و خدشه دار شدن اذهان آنان و بروز شورش و نا به سامانی و هرج و مرج شود.

در فقه تشویش اذهان عموم را غیبت و توهین و افترا می دانند؛ اما می توان عرف و عادت را در این که چه چیزی اذهان عموم را تشویش میکند، موثر دانست.

یکی از حقوق های بنیادین هر جامعه و شهروند آزادی بیان است.

اما این آزادی بیان تا حدی که موجب تشویش اذهان عموم نشود آزاد است؛ زیرا در هرجامعه ای حفظ نظم عمومی در اولویت قرار دارد.

مصادیق نشر اکاذیب

*شایعه پراکنی و بزرگ نمایی درخصوص اتفاقات مانند احتمال زلزله و سیل و جنگ که منجر به هرج و مرج شود.

*اخبار دروغین در خصوص مرگ و ازدواج و طلاق هنرمندان

*اخبار تحریک کننده احساسات مردم که منجر به شورش شود.

*اخبار دروغین و یا بیش از حد بزرگ شده در خصوص انتخابات.

*تبلیغات ضد دینی و القای شبهات.

* پخش خبر دروغ شیوع بیماری های واگیردار.

در بعضی موارد این شایعات به صورت سازمان یافته از سمت افراد خارج از کشور و یا گروهک های تروریستی منتشر می شود تا فضای جامعه ملتهب شود و آن ها بتوانند به اهداف شوم و پلید خود برسند و دیگران نیز خواسته یا نا خواسته این شایعات را منتشر می کنند.

مجازات نشر اکاذیب درفضای مجازی

 بر طبق ماده 18قانون جرایم رایانه ای: هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سیستم رایانه یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت، رأساً یا به عنوان نقل قول، به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام‌های رسمی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یاد شده به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

افرادی که مرتکب جرم نشر اکاذیب در فضای مجازی می شوند ، احتمال می دهند که به دلیل راست و درست بودن مطلب و یا اینکه مجرم قابل پیگیری و دسترسی نخواهد بود؛ مسئولیتی ندارند و قابل دسترسی نخواهند بود، در صورتی که چنین نیست و می توان با مراجعه به پلیس فتا و شکایت مجرم را یا مجرمین را به مجازات معین محکوم کنند.

نتیجه

 در نتیجه شیوع این اخبار مشکلات مضاعف روانی و فشار روانی و استرس بر مخاطبان ، تحمیل خواهد شد.

تاثیرات اجتماعی و فرهنگی بر روابط مردم و نظم جامعه و حتی تاثیرات اقتصادی که اخیرا موجب قحطی کالا در فروشگاه ها شد؛ از این قبیل است.

آسان شدن دسترسی و استفاده گسترده مردم از رسانه های اجتماعی باعث شده تا اعمال خصوصی مردم قابل کنترل نباشد به همین دلیل باید آموزش های همگانی و اطلاع رسانی های جمعی در مدارس و تلویزیون داده شود تا در صورت برخورد با چنین مواردی از انتشار آن جلوگیری شود و دیگران را نیز مطلع کنند.

همچنین پیگیری و اعلام عواقب محکومین نیز موجب عبرت دیگر مجرمین خواهد شد، به این ترتیب جنبه بازدارندگی نیز حفط خواهد شد.